مطالب کاربردی ذرت در جیره نویسی طیور

توضیحات

بازدید: 4363

ذرت یک ماده خوراکی استاندارد است که دیگر غلات،فرآورده های جانبی و مواد خوراکی انرژی دار با آن مقایسه می شود.در اغلب جیره های مورد استفاده طیور ،ذرت یکی از اجزاء اصلی تامین انرژی قابل متابولیسم است.تولید جهانی ذرت حدود 600 میلیون تن در سال است.ایالات متحده با حدود 240 میلیون تن تولید سالیانه ذرت اولین در رأس تولیدکنندگان  ذرت جهان است چین دومین کشور و تولید سالیانه آن بالغ بر 100 میلون تن است. در حالی که برزیل با تولید 40 میلیون تن ذرت سالانه دومین کشور صادرکننده ذرت بعد از ایالات متحده است.صنایع خوراک دام معمولا"ذرت درجه 2 را مورد استفاده قرار می دهند.به موازات افزایش درجه ذرت،چگالی آن کاهش یافته و امکان وجود دانه های خرد شده و مواد خارجی در آن بیشتر است.ذرت درجه 2 نباید بیش از 5 درصد دانه خرد شده و بیش از 3 درصد  مواد خارجی داشته باشد. دانه های خرد شده تاثیر چندانی بر ارزش انرژی زایی ذرت ندارد ولی مواد خارجی به صورت جدی ارزش انرژی و در نتیجه ارزش اقتصادی آن را کاهش می دهد.از طرفی شکستگی دانه های ذرت ،آنها را به آلودگی های قارچی حساس تر می کند.

ارزش انرژی ذرت عمدتا"به دلیل مواد نشاسته ای موجود در آندوسپرم (حاوی آمیلوپکتین) و جوانه (حاوی چربی)است. اغلب نمونه های ذرت دارای 3تا 4 درصد روغن است اگرچه «ارقام» جدیدی از ذرت به بازار عرضه شده است که دارای 6 تا 8 درصد روغن است و به همان تناسب انرژی بیشتری  دارد در ضمن ذرت پر روغن دارای 2تا 3 درصد پروتئین بیشتر و به همان تناسب اسیدهای آمینه  بیشتری است.پروتئین ذرت از نوع «پرولامین»(زئین)است و به همین دلیل پروفیل اسیدهای آمینه آن برای طیور مناسب نیست. در صورت فرموله کردن جیره های با سطح پروتئین پایین لازم است.

توان اسیدهای آمینه و موجودیت آنها در اقلام مواد خوراکی به طور جدی در نظر گرفته شود زیرا در چنین شرایطی پرولامین ذرت ممکن است تا حد 50تا 60 درصد از پروتئین جیره را به خود اختصاص دهد.ذرت همچنین درارای رنگدانه های زرد زیادی است که شامل حدود 5 قسمت در میلیون گزانتوفیل و 5/0 قسمت در میلیون کاروتن است.مصرف ذرت در جیره طیور این اطمینان را به وجود می آورد که چربی بدن و زرده تخم آنها دارای مقادیر کافی از رنگدانه های زرد رنگ باشد.

در حالی که ذرت درجه 2 برای استفاده در جیره حیوانات مناسب است،غالبا"در نتیجه وجود شرایط نامناسب رشد،خرمن و ذخیره سازی ذرت،انواع با درجه پایین تر آن در بازار عرضه می گردد. به موازات افزایش درجه بندی ذرت معمولا"ارزش غذایی آن نیز کاهش می یابد اگرچه بستگی زیادی به علت کاهش درجه بندی آن نیز دارد. هرچه به انتهای دوره رشد ذرت نزدیک می شویم شرایط نامناسب تری فراهم شده و ارزش غذایی ذرت کاهش می یابد.

وزن استاندارد هر بوشل ذرت برابر 56 پوند است.به ازای هر یک پوند کاهش وزن هر بوشل ذرت،ارزش انرژی آن به اندازه 10تا 15 کیلوکالری در کیلوگرم کاهش می یابد.البته کاهش وزن هر بوشل ذرت در مورد پروتئین و سطح اسیدهای آمینه مهم آن الگوی ثابتی را نشان نمی دهد ولی  به طور کلی می توان گفت که هر چه نمونه های ذرت نابالغ تر باشند، میزان متیونین آنها کاهش می یابد.مسئله دیگر در رابطه با ذرت نابالغ و حاوی رطوبت بالا این است که شرایط لازم  برای خشک  کردن آنها باید شدیدتر یا طولانی تر باشد تا میزان رطوبت موجود در آن به زیر 15 درصد کاهش یابد. گرمادهی طولانی یا گرمادهی شدید ذرت باعث کاراملیزه شدن آن می گردد و در بو و ظاهر ذرت منعکس میگردد.در چنین شرایطی لایزین موجود در ذرت در واکنش میلارد قابلیت دسترس خود را از  دست میدهد.در فرآوری  ذرت ،محصولاتی از قبیل خوراک گلوتن و با روغن ذرت به دست می آید.

در مورد اندازه مناسب ذرات ذرت در خوراک دستجات مختلف طیور هنوز مشاجراتی بین متخصصین وجود دارد.

 هر چه دانه های ذرت خردتر شوند،کیفیت پلت شدن آنها بهتر خواهد شد،این در  حالی است که در جیره های آردی هر چه مقدار ذرات خرد شده ذرت و دیگر اقلام خوراکی بیشتر باشد، مرغ ها بخشی از جیره را رد کرده و مورد استفاده قرار نمی دهند. هرچه دانه ذرت خرد شده تر باشد برای مرغ های تا سن 3 هفته ارزش انرژی بیشتری دارد در حالی که در پرندگان با سن بیشتر از 21 روزه آسیاب درشت بهتر است.

بسته به فصل رشد و شرایط نگهداری ذرت،ممکن است کپک ها مشکل ساز شوند.آلودگی آفلاتوکسین در ذرت هایی که در مناطق گرم و مرطوب توسط حشرات در معرض خسارت قرار گرفته اند زیاد است.در چنین شرایطی اساسا"قادر نیستیم در برابر عواقب زیان بار آلودگی به آفلاتوکسین کاری انجام دهیم.علایمی در دست است که «آلومینوسیلیکات» ممکن است اثرات سطوح متوسط به  بالای آفلاتوکسین را کاهش دهند.اگر چنانچه به وجود «آفلاتوکسین» مشکوک هستیم، می توان نمونه های ذرت را قبل از مخلوط کردن با دیگر مواد بوجاری کرد.«زیرالنون»،مایکوتکوسین دیگری است که به صورت دوره ای در ذرت پدیدار می شود.از آنجا که این سم با ویتامین  D  ارتباط برقرار  میکند،زیادی آن در مواد خوراکی موجب بروز مشکل اسکلتی و پوسته تخم مرغ می گردد.در صورت وجود آلودگی متوسط با این سم می توان از ویتامین D محلول در آب استفاده کرد و آن را از طریق آب شرب در اختیار مر غ ها نهاد.

محدودیت های جیره نویسی ذرت

در محموله های ذرت که احیانا" زمان نسبتا"بلندی حمل می شوند، رشد کپک ها همچنان مشکل ساز است.حمل ذرت با رطوبت 16 درصد و دمای 25 درجه سانتیگراد ،توسط کشتی،غالبا"همراه با رشد کپک است.یکی از راه های  مقابله با این مشکل استفاده از اسیدهای  آلی است. باید به یاد داشت که اسیدهای آلی اگرچه کپک ها را از بین می برند و از آلودگی مجدد ذرت به کپک جلوگیری می کنند ولی بر روی مایکوتاکسین هایی که از قبل در محموله ذرت وجود دارد تاثیری ندارند.

برنامه کنترل و تضمین کیفیت ذرت

دانه های خسارت دیده و مواد خارجی موجب کاهش ارزش اقتصادی ذرت می شوند.دیل و همکاران او در ویرجینیا نشان دادند که ارزش غذایی این مواد متفاوت از ذرت کامل است.در مقایسه با ذرت سالم،انرژی دانه های  شکسته به اندازه 200 و مواد خارجی در حد 600 کیلو کالری در کیلوگرم کمتر است.بنابراین استفاده از ذرت درجه 4 با 10 درصد دانه شکسته و 5 درصد مواد خارجی در مقایسه با ذرت درجه 2 با 5 درصد دانه شکسته و 3 درصد مواد خارجی موجب می شود که انرژی قابل متابولیسم ذرت نوع اول 25 کیلو کالری در کیلوگرم کمتر باشد.

چنانچه مجبور به استفاده از ذرت در جیره آردی هستیم،لازم است اندازه ذرات آن در زمان آسیاب کردن  حتی المقدور یکنواخت و بین 7/0تا 9/0 میلی متر باشد.این اندازه در مقایسه با آسیاب متوسط بهتر است.پرندگانی که ذرت با اندازه  ذرات بزرگتر یا ریزتر را مصرف کردند،قابلیت هضم  کمتری نشان میدهند.استفاده از ذرت در ساختن خوراک های پلت شده ایجاد برخی مشکلات میکند و اغلب اوقات استحکام مناسب پلت در جیره های حاوی 30 درصد ذرت را می توان با استفاده از چسباننده پلت مرتفع کرد.

تهیه کننده : مهندس نیلوفر آذروند