سندرم توقف رشد عفونی ISS

سندرم توقف رشد همانطور که از نامش پیداست باعث توقف رشد ، کند ی جذب غذا ، اسهال و تضعیف پرنده می گردد . این سندرم که عموماً در اوایل زندگی جوجه بروز می کند علت مشخصی ندارد و تاکنون عامل اصلی ایجاد این عارضا مشخص نشده است .

گروهی از دانشمندان ویروسها را عامل ایجاد این سندرم می دانند ولی نوع ویروس هنوز مشخص نشده است . عدم رعایت بهداشت و در معرض سرما قرار گرفتن جوجه ها می تواند احتمال بروز این سندرم را در گله افزایش دهد . این سندرم در ماکیان ، بوقلمونها و مرغ شاخدار نیز دیده شده است ولی عموماً گله های جوان ماکیان گوشتی بیشتر درگیر می شوند .

علایم بالینی :

آشکارترین علامت؛ کندی رشد و کوچک ماندن جوجه ها است که می تواند بیش از 4/3 کل گله را نیز درگیر نماید . عدم تحرک یا دشواری در حرکت ، ژولیدگی پرها ، مدفوع خواری گاهی تا حدی است که پرندگان بجای مصرف دان تازه آنها را کنار زده و به جستجوی مدفوع می پردازند .

با گذشت زمان جوجه های سالم پس از و هفته کاملاً متمایز از جوجه های بیمار می باشند چرا که پرندگان سالم کاملاً پرهای جدید در آورده و جوجه های درگیر هنوز کرک پرهایشان نریخته است و در نواحی سر و گردن خصوصاً کرک پرها ظاهری سرطلایی را به پرندگان بیمار می دهند . حال اگر بعلت ضعف جوجه ، سایر عفونتها نیز ایجاد شوند مرگ ومیر بالاتر می رود . عفونت هلیکوباکتری که در این سندرم بیشتر دیده می شود ظاهری خاص به پرنده درگیر می دهد بطوریکه پرنده بالهایش را به اطراف باز کرده و به شکل کایت دیده می شود .

علایم کالبدگشایی:

لاشه ها معمولاً لاغرتر از حد طبیعی هستند . آتروفی و کوچک شدن تیموس و پانکراس و اتساع روده ها از مهمترین نشانه های کالبدگشایی این بیماری است .

لستئودیستروفی نیز در پرنده مشاهده می شود بطوریکه با فشار بر سر استخوان فمور ، این استخوان از صفحه رشد شکسته و سر آن در استخوان لگن باقی می ماند .

تشخیص :

از آنجائیکه عامل دقیق ایجاد این سندرم هنوز شناسایی نشده است ؛ لذا انجام آزمایشات سرولوژی برای این عارضه بی معنی بنظر می رسد لذا باید با توجه به علامات بالینی و آثار کالبدگشایی و شواهر پاتولوژیک سلولی نسبت به تشخیص این سندرم اقدام نمود . بعنوان مثال مرگ و میر در این بیماری در حد بیماریهای عفونی مشابه خود نیست و یا به رغم اینکه پرندگان لاغرند ولی اشتهای خوبی دارند همچنین مدفوع خواری نیز کمک کننده است .

پيشگيري و درمان :

همانطور كه هميشه توصيه مي شود رعايت اصول بهداشتي و اعمال مديريت صحيح در مرغداري مي تواند در كاهش بروز اين سندرم كمك كننده باشد . بهتر است است براي كنترل ويروس احتمالي عامل اين سندرم از سيستم «تمام پر تمام خالي» استفاده شود و سالنها توسط گاز فرمالدئيد دودهي شوند . تجربه نشان داده است كه جوجه هاي حاصله از مادران جوان نسبت به جوجه هاي حاصله از مادران مسن به ISS حساسترند لذا چنانچه اقدام به خريد جوجه از مادران جوان كرديد حتماً آنها را جدا پرورش دهيد.

انتقال عمودي در اين بيماري احتمالاً از طريق آلودگيهاي پوسته تخم مرغ با مدفوع پرنده مي باشد ؛ لذا بهتر است از تخم مرغهاي تميز براي جوجه كشي استفاده نمائيد . ضمناً بايد استرسها را به حداقل رسانده كه مهمترين آنها استرس سرما است . از تراكم و جابجا مكرر نيز جلوگيري كنيد .

براي كاهش اثرات ISS مي توانيد در جيره غذايي جوجه هاي آلوده ، مكملهاي ويتاميني E,D,A تجويز كنيد ولي بهتر است جوجه هاي مبتلا را از گله حذف كنيد چرا كه از نظر اقتصادي ارزشي نداشته و ضمناً باعث حضور ويروس در محيط مي شوند .