اتیولوژی :
این بیماری که به پاستورلوز ناشی از عفونت ریمرلا آناتی پستیفر یا بیماری جدید اردک نیز معروف است ف یکی از امراض سپتی سمیک مهم در جوجه اردکها بشمار می آید و توسط باکتری گرم منفی ، میله ای شکل ، بدون حرکت و فاقد هاگ ریمرلا آناتی پستیفر ایجاد می شود .
این باکتری یک میکروب هوازی است ولی در محیط خارج از بدن میزبان دوام چندانی ندارد و در برابر مواد ضدعفونی کننده بسیار حساس و آسیب پذیر است . این بیماری علاوه بر اردک که مهمترین میزبانش بحساب می آید می توانند سایر پرندگان آبزی مثل غاز و مرغابی و حتی در مواردی ماکیان و بوقلمون را نیز درگیر کند البته در غازها این باکتری را پاستورلاسپتی سیما می نامند . عامل بیماریزا از راه مدفوع دفع شده و از راه دستگاه تنفسی ، پرندگان دیگر را آلوده می کند . ولی آنچه در انتقال این بیماری جلب نظر می کند اینست که این میکروب از طریق تخم هم می تواند منتقل شود .
علایم بالینی :
بیماری معمولاً در جوجه اردکهای 8_2 هفته مشاهده می شود و در فرم حاد جوجه اردکهای مبتلا بدون هیچ نشانه واضحی تلف می شوند؛ اما علایم فرم کم حدت و مزمن این بیماری همراه با فرو بردن سر پرنده بداخل بدن بهنگام راه رفتن و تکان دادن سر هنگام نشستن پرنده است .
علایم کالبدگشایی :
در کالبدگشایی لاشه های تلف شده توسط فرم حاد بیماری ، مهمترین نشانه ها شامل پرخونی ریه ها ،ادم ، تورم و تغییر رنگ کبد و طحال است . لاشه وزن خوبی دارد ولی منقار پر خون است و مخرج پرنده رنگ سبز روشن دارد . در فرم خفیف تر ضخیم شدن کیسه های هوایی و رسوب پنیری در آنها مشاهده می شود . پرکاردیت و پری هپاتیت هم دیده می شود .
تشخیص:
بررسی علایم کالبد گشایی و جدا کردن میکروب بیماریزا در محیط کشت اگار که واجد خون پرنده است امکان پذیر می باشد.
پیشگیری و کنترل :
رعایت کامل اصول بهداشتی و مدیریت صحیح به همرا حذف کلیه عوامل استرس زا در گله ، در پیشگیری این بیماری موثر است . همچنین استفاده از روش واکیسناسیون علیه این بیماری با استفاده از سویه زنده بدون حدت بصورت اسپری روی جوجه اردکهای چند روزه یا واکسن کشته تزریقی نیز برای کنترل بیماری کمک کننده است . ضمناً می توان از داروی سولفاکینوکسالین به میزان ppm125 در آب آشامیدنی گله بعنوان داروی پیشگیری کننده بر ضد این بیماری استفاده کرد .
درمان :
یکی از داروهای موثر علیه این بیماری داروی استرپتومایسین یا دی هیدرواسترپتومایسین به میزان 83میلی گرم بصورت تزریق داخل عضلاتی است. البته می توان از داروی سولفادیمیدین نیز با دوز60_30 گرم در آب آشامیدنی برای 100اردک در روز به مدت 3 روز متوالی استفاده کرد .اپگر چه استفاده از سایر آنتی بیوتیکها نیز در صورت عدم دسترسی به داروهای فوق می تواند تا حدی باعث کاهش تلفات گردد .