کمبود و مسموم پریدوکسین
بیماری های معمول در کمبود ویتامین ، کاش وزن ، آماس جلدی ، تشنج و کم خونی می باشد . از آنجایی که نقش اصلی این ویتامین در سوخت و ساز پروتئین هاست ، کمبود آن سبب کاهش ابقای ازت می شود . پروتئین جیره به خوبی مصرف نشده و بنابر این دفع ازت افزایش می یابد . کمبود آن سبب افزایش چشمگیر سطوح آهن و افت مس سرم شده و به نظر می رسد که استفاده از آهن به میزان قابل توجهی کاهش می یابد .
عقیده بر این است که کم خونی حاصله ، نتیجه اختلال در سنتز پروتوپورفیرین است . کم خونی اغلب در اردک ها مشاهده شده و به ندرت در مرغ و بوقلمون دیده می شود . بلالوک و تاکستون (1984)افزایش گلبول های قرمز خونی میکروسیتیک را در جوجه های با کمبود نشان دادند . تعداد سلول های قرمز گوچکتر خونافزایش می یابد . کم خونی کلاسیک رخ نداد ، د رحالی که بدلیل کاهش استحکام غشای گلبول های قرمز در طول زمان ، این حالت بوجود می آید .
جوجه جوان هنگام راه رفتن حرکات عصبی در پا را نشان داده و اغلب تشنج های متناوب منجر به مرگ می گردد . هنگام این تشنج ها ، جوجه بی اراده راه رفته ، بال ها آویزان بوده و حرکات نامنظمی دارد . این علائم به وسیله شدت بیشتر فعالیت ها هنگام حمله عصبی که نتیجه کمبود پیریدین بوده و سبب خستگی مفرط و مرگ می شود . از نشانه های انسفالومالاشیا قابل تشخیص است . فرسایش مشخص سنگدان در جوجه های فاقد ویتامین گزارش شده است ( داقیر و حداد 1981) . این فرسایش سنگدان بوسیله اضافه کردن 1 درصد اسید تائورکولیک به جیره برطرف شد و منجر به این نظریه شد ، که پیریدوکسین در ساخت تائورین دخالت داشته و برای سلامت سنگدان مهم است .
با کمبود پیریدوکسین ، ماس و همکاران (1994) نشان دادند که بلوغ کلاژن ناقص بوده و بنابر این این ویتامین برای یکپارچگی ماتریکس بافت پیوندی ضروری است . کمبود مزمن یا حاشیه ای می تواند منجر به پروسیس شود . که معمولا یکی از پاها فلج شده و یک یا هر دو انگشت میانی در اولین مفصل به سمت داخل برمی گردند (گریس و اکات 1972) .
در پرندگان بالغ کمبود پیریدوکسین باعث کاهش اشتها شده که این خود منجر به کاهش تولید تخم مرغ و کاهش قدرت جوجه درآوری می شود . کمبود شدید می تواند سبب تحلیل سریع تخمدان ، اویدوکت ، تاج و غبغب و بیضه ها در جوجه خروس ها شود . مصرف خوراک در مرغ و خروس ها دچار کمبود ، شدیدا کاهش یافته ، اما دلیل اثرات بارز کمبود ویتامین در رشد جنسی لاغری نیست . هر چند مقداری پرریزی در مرغ ها مشاهده می شود ، ولی جدی نبوده و مرغ در ظرف 2 هفته پس از فراهم کردن سطح طبیعی پیریدوکسین جیره به تولید طبیعی تخم مرغ باز می گردد ( ویس 1976) .
مسمومیت پیریدوکسین موجب عدم تعدل شدید ، ضعف ماهیچه ای و عدم پاسخ عصبی در سطوح نزدیک 1000 برابر احتیاج می شود . مشاهده شده که سطوح متوسط پیریدوکسین (20 تا 50 برابر احتیاج ) سوخت و ساز ترکیبات گزنوبیورتیک نظیر کلرآمفنیکل را مختل می کن ( عاطف و همکاران 1993) این مقدار پیریدوکسین اثرات منفی برخی از آمین های بیوژیک نظیر اسپرمیدین را کاهش می دهد .