یادداشت : اهداف جیره نویسی علمی و اقتصادی

رشد سريع دامپروری از چند دهه گذشته سبب به وجود آمدن صنعت دامپروری به شكل امروزي شده است. صنعت دامپروری از جهت به كارگيري روشهاي جديدتر و موثرتر دائما در حال تغيير و پيشرفت مي باشد. راندمان توليد گوشت يا تخم مرغ وابسته به توانائي ژنتيكي گله مورد پرورش است. يك دامپرور زماني موفق است كه توانائي ژنتيكي گله را در مورد راندمان توليد ، در بالاترين سطح ممكن بروز دهد. يكي از شروط اصلي براي رسيدن به حداكثر راندمان توليد ، تغذيه متعادل گله مي باشد. به همين دليل تهيه يك جيره غذائي متعادل از نظر مواد مغذي (پروتئين ، كربوهيدرات ، چربي ، مواد معدني ، ويتامين ها) كه جوابگوي احتياجات حيوان باشد الزاميست. البته به همان اندازه كه كمبود يك ماده مغذي در جيره غذائي مي تواند موجب افت راندمان توليد شود ، بالا بودن ميزان همان ماده مغذي در جيره نيز ، هم موجب ضرر اقتصادي شده و هم مي تواند به سلامت حيوان لطمه وارد نمايد

از طرف ديگر هدف يك دامپروری در كنار توليد پروتئين حيواني ، سودآوري مي باشد. از آنجائيكه بيشترين هزينه توليد فرآورده هاي دامپروری مربوط به تغذيه مي باشد (۷۰-۶۰%هزينه ها) ، در نتيجه تهيه جيره اي الزاميست كه علاوه بر تامين احتياجات غذائي حيوان ، از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه باشد. در حقيقت يكي از رموز موفقيت براي دامپرور ، تهيه جيره متعادل با حداقل قيمت است.  براي نيل به اين هدف بايد از منابع خوراكي محدود و گران قيمت به بهترين نحو استفاده نمود. تهيه جيره غذایی كار چندان ساده اي نبوده و منحصر به مخلوط كردن چند قلم ماده خوراكي نيست ، بلكه نياز به داشتن اطلاعات كامل از احتياجات غذائي گله مورد پرورش و تركيب و كيفيت خوراك ها دارد.

علي رقم پيشرفتگي نرم افزارهاي مخصوص جيره نويسي وقتي از كامپيوتر براي تعيين فرمول دان استفاده مي شود ، بايد در مورد قابل استفاده بودن جيره از نظر فيزيولوژي دستگاه گوارش حيوان ارزيابي صورت گيرد. زيرا كامپيوتر فقط اطلاعات داده شده به آن را عمل آوري مي كند و هر گونه اشتباه در اطلاعات اوليه ، در نتيجه كار كامپيوتر منعكس مي شود. همچنين شرط اصلي تهيه جيره هاي متعادل با حداقل قيمت توسط كامپيوتر ، دادن درست ترين اطلاعات از جمله تركيب شيميايي خوراكها و قيمت خوراكهاي مورد نظر است.

روی zn

توضیحات
دسته: ویتامین و موادمعدنی
منتشر شده در جمعه, 29 آبان 1394 11:38
نوشته شده توسط مدیر سایت
بازدید: 11993

احتیاجات و علائم کمبود روی

 همانند برخی دیگر از عناصر  معدنی کم مصرف ،  ترکیب جیره می تواند  بر احتیاجات ظاهری  روی تاثیر  بگذارد  . در جیره های نیمه خالص ، مشاهده پاسخ  پرنده  به سطوح بالاتر از 25 تا 30 میلی گرم در کیلوگرم  جیره مشکل  است .  اما در جیره های عملی  بر پایه ذرت – سویا ،  میزان مورد نیاز  به 60تا80 میلی گرم در کیلوگرم  افزایش می یابد . این اختلاف  در مقدار روی  مورد نیاز  احتمالا بدلیل  میزان اسیدفایتیک جیره است ، زیرا این لیگاند یک کیلاتور بالقوه برای روی است . چنانچه آنزیم فیتار در جیره استفاده شود ،  نیاز به استفاده  از مکمل  روی کاهش می یابد  . میزان  روی مورد نیاز ممکن است  توسط منبع تامین کننده  روی نیز تحت تاثیر قرار بگیرد .

ودکایند  و بیکر (1990)اظهار داشتند که توانایی اکسید  روی  برای  استفاده در پرندگان  جوان تنها 40درصد سولفات روی  است . علائم کمبود  روی در جوجه های جوان عبارتند از :تعویق رشد ، کوتاه و ضخیم شدن استخوان پاها  و برزگی مفاصل زانو ضایعات  پوستی ( بخصوص در ناحیه پا ) ،کاهش رشد پر ها ،کاهش راندمان استفاده از غذا ، کاهش اشتها  و در شرایط حاد تلفات .

دوار و همکاران (1982) اظهار داشتند که گاهی  رشد و سایر علایم کلینیکی  ناشی از کمبود  روی بدلیل  کاهش شدید اشتها  می باشد .  این محققین اختلال  در بافت پوششی  چینه دان را نیز گزارش کردند بطوریکه تراوش هتروفیل  و تخریب و فرسایش  برخی نواحی چینه دان  مشاهده شد . این محققین این تخریب بافت مخاطی چینه دان  را با تغییرات  مشابهی  که توسط  سایر محققین در مورد تخریب کف پا گزارش  شده بود ، مقایسه کردند .  تخریب در بافت پوششی  دهان  نیز مشاهده شد ، که این  می توان  عاملی برای افزایش حساسیت  چشایی  پرندگان  مبتلا  به کمبود روی باشد .

ایجاد کمبود روی در پرندگانی  که در قفس های گالوانیزه مرسوم نگهداری می شوند ، مشکل است . اگر از دانخوری ها ، آبخوری ها و قفس های پوشیده با روی ( گالوانیزه )استفاده شود  و یا جیره  در وسایل گالوانیزه تهیه شود ، مقدار قابل توجهی روی وارد بدن پرنده می گردد . ربای اجادکمبود روی استفاده از وسایل  استیل وی یا پوشیده شده با پلاستیک ضرورت دارد . امرت و بیکر ( 1995) بیان نمودند که شروع علائم کمبود روی بطور  عمده ای توسط تغذیه قبلی  و یا ذخایر  روی بدن  پرنده تحت تاثیرقرار میگیرد .  در پرندگانی که قبلا توسط مقادیر حاشیه ای روی تغذیه شده  باشند ، علائم کمبود پس از 5 روز عارض می شوند ، در حالیکه که در پرندگانی مکمل های غنی تر روی را دریافت کرده باشند ،بروز همین علائم حداقل  8 روز طول می کشد .

مطالعات بسیاری که با مرغ های تخمگذار در دانشگاه  ویسکانسین انجام گرفته است نشان داد که در مواقع کمبود روی تولید تخم مرغ کاهش یافت . ولی اثرات کمبود  روی بر جوجه درآوری تخم مرغ ها  و رشد جنین  بیشتر قابل توجه بود .  جوجه هایی که از مرغ های مواجه با کمبود روی متولد شده بودند  ضعیف و قادر به ایستادن ، خوردن  و نوشیدن نبودن . سرعت تنفس آنها  زیاد و به سختی  نفس می کشیدند . اگر جوجه ها تحریک  می شدند ،علائم شدت میافت  و غابلا  تلف می شدند . کاهش رشد پر مشهود  و پرهای مجعد مشاهده شد . با تزریق کلرور روی بعد از تولد  می توان به آنها  کمک کرد . رشد جنین بشدت  تحت تاثیر قرار گرفت  و ضایعات  اصلی  تعویق  رشد اسکلت بود  . کوچکی پاها ، خمیدگی ستون فقرات  و اتصال مهره های سینه  و کمر  درجوجه های  مواجه با کمبود روی مشاهده می شد . اغلب فاقد ناخن  بودند  و در حالت شدید کمبود ، جنین فاقد قسمت تحتانی اسکلت  و بال ها  بود . بعضی از جنین ها  بدون دم بودند  و گاهی پا نداشتند  و یا پاهای رشد نکرده بودند . یک جنین مواجه با کمبود روی در شکل 5-20 نشان داده شده است  .

 در سایر حیوانات اثرات کمبود  روی مشابه با جوجه است . در خوک یک ضایعه پوستی موسوم به پاراکراتوز که از علائم مخصوص کمبود روی است ، در شرایط عملی دیده  می شود . این بیماری با جراحات پوست ، تعویق رشد ، سستی ، تهوع  و اسهال مشخص می شود .

 مسمومیت روی

مقادیر بالا روی موجب کاهش شدید اشتها می شوند  و بهئ همین دلیل از روی برای پرریزی  اجباری  یا توقف تولید تخم مرغ  در پرندگان مسن استفاده می شود . با استفاده از 20000 میلی گرم  روی در گیلوگرم جیره ف مصرف خوراک پرندگان  در طی 4 تا 5 روز  از 100 گرم به حدود 10گرم  در روز کاهش می یابد . تا زمانیکه تغذیه روی ادامه اداشته باشد ف مصرف خوراک پائین باقی می ماند .  و در صورت حذف این جیره خاص  مصرف خوراک بطور تدریجی  بحالت عادی بر می گردد . امروزه یکی از مشکلات  استفاده از روی این است که کل روی مصرفی  در مدفوع ظاهر می شود  و لذا دارای خطرات محیطی  است .  مرغ های تخمگذار هنگام تغذیه این جیره ها  دارای روی زیاد ، مقدار زیادی از آن را ذخیره می کنند . بطوریکه تا 20الی 30روز پس از تغذیه جیره طبیعی ، تازه به حد پایه قبلی بر می گردد که نشان دهنده تصفیه  و خروج روی از بدن است .

دوار  و همکاران (1983) پیشنهاد کردند که تغذیه طولانی مدت ( 2 تا 6 هفته ) 2600 میلی گرم روی در کیلوگرم جیره موجب فرسایش سنگدان می شود ، در حالیکه بالاترین غلظتموجب تورم رگ (آنیوریسم ) می گردد . بنظر می رسد که تغذیه تاد 2000 میلی گرم روی در کیلوگرم جیره اثر  کمی بر عملکرد  مرغ های مادر  گوشتی یا جوجه های آنها دارد . جنسن(1975) اظهار نمود  که وجود 2000 تا 4000 میلی گرم روی در کیلوگرم جیره به دلیل ایجاد کمبود سلنیوم می تواند  موجب دیستروفی عضلانی شود .