سندرم آسيت

اين سندرم كه به عارضه ناشي از اختلال بطن راست يا ARVF‌ نيز معروف است بعلت كاهش ميزان اكسيژن در خون پرنده است و از آنجائيكه اين سندرم بيشتر در مرغداريها با ارتفاع بالا مشاهده شده است در گذشته به اين بيماري ، «بيماري ارتفاعات بالا» نيز مي گفتند ولي امروزه بدليل اصلاح نژاد در پرندگان صنعتي نژادهايي را ايجاد كرده اند كه در حداقل زمان به حداكثر حجم عضله و رشد برسند و اين قطعاً نيازمند كسب اكسيژن فراوان است ، حال اگر در هوادهي ، تهويه و اكسيژن رساني به فارم چنانچه مرغدار اندك غفلتي بكند ممكن است با اين سندرم گله مواجه شود .

از آنجائيكه سرعت رشد و نياز به اكسيژن در طيور گوشتي به مراتب بيشتر از مرغان تخمگذار و مادر است لذا آسيت بيشتر در طيور گوشتي مشاهده مي شود و آنهم بيشتر در خروسها كه جثه بزرگتري دارند . در سندرم آسيت بعلت كاهش ميزان اكسيژن ، قلب مجبور است براي اكسيژن رساني به اندامهاي مختلف بدن تندتر و با شدت و حجم بيشتري خون را به گردش در آورد تا جبران كم اكسيژن در جو را بنمايد . از طرفي كاهش ميزان اكسيژن باعث غليظ و چسبناك شدن خون شده و پمپاژ خون توسط قلب را مشكل تر كرده و روي قلب فشار مضاعفي را وارد مي آورد لذا قلب ديلاته شده و مجبور است كه ميزان خون ارسالي و حجم قلب را زيادتر كند لذا هيپرتروفي بطني آغاز شده و نهايتاً قلب بر اثر اينهمه فشار و فعاليت ، كارايي خود را از دست داده و RVF ايجاد مي شود و در نهايت ممكن است باعث مرگ ناگهاني پرنده شود .

علايم بيماري :

پرندگان مبتلا معمولاً بي حال و دچار تنگي نفس بوده حتي ممكن است سيانوزه و كبود بنظر برسند . اين پرنده ها نمي توانند بخوبي حركت كنند و پرهايشان ممكن است ژوليده بنظر برسند و در نهايت شكمشان بر آمده و متسع شده و پر از مايعات آسيتي و رشته هاي لخته شده فيبريني مي باشد و در نهايت مرگ پرنده را بدنبال دارد .

در كالبدگشايي لاشه هاي مبتلا به سندرم آسيت شايد مهمترين علامت كه در تشخيص بيماري كمك كننده است تجمع مايعات در محوطه بطني است . گاهي بيش از 300 سي سي مايعات آسيتي ايجاد مي شود كه با اولين برش در محوطه شكمي پرنده ، اين مايعات به بيرون مي ريزد .

در بررسي ساير ارگانها

متوجه مي شويم كه قلب پرنده هيپرتروفي و بزرگ شدگي بطن راست پيدا كرده و در ناحيه دريچه دهليزي بطني سمت راست ، ضخيم شدگي آندوكارد را خواهيم داشت . در اثر انعقادي مايع آسيتي ، معمولاً رنگ كبد كدر و خاكستري شده ، ريه ها و قلب ادماتوز بوده و خيز دارند . علاوه بر اينها در آزمايشات خون ميزان هموگلوبين افزايش چشم گيري نسبت به حالت استاندارد دارد .

پيشگيري و كنترل:

تامين اكسيژن مورد نياز گله و حذف عوامل موثر در ايجاد سندرم آسيت مي تواند از رخداد اين بيماري جلوگيري نمايد . ايجاد تهويه صحيح و سالم در سالنها مهمترين فاكتور پيشگيري كننده از بروز آسيت است . اكسيژن رساني و هوادهي بايد بطور كامل صورت پذيرد البته هوادهي نبايد به حدي باشد كه پرنده را دچار استرس سرما نمايد .

گاهي اوقات مسموميت هاي قارچي و عفونتهاي تنفسي مي توانند منجر به ايجاد آسيت شوند لذا بايد از بروز هر بيماري تنفسي كه منجر به آسيب به ريه ها شود جلوگيري كرد و مسموميتهاي قارچي را نيز حذف نمود و از ايجاد گرد و غبار و سختي در تنفس در پرندگان جلوگيري نمود . براساس تحقيقاتي كه نگارنده بر روي اين سندرم انجام داده است ؛ استفاده از ويتامين ث و اسپرين در كنترل اين سندرم در گله هايي كه احتمال بروز  آن وجود دارد موثر واقع شده است .

درمان :

سندرم آسيت درمان خاصي ندارد ولي بطور كلي مهار عفونتهاي تنفسي ، قطع كامل نمك جيره ، بهبود سريع وضعيت هوادهي سالنها و تجويز سركه به ميزان 50-25 سي سي براي هر 100 قطعه پرنده روزي يكبار در آب آشاميدني به مدت 3 روز مي تواند موثر باشد چرا كه خاصيت مدر دارد و حجم مايعات آسيت را كم مي كند .