فیزیولوژی تخم گذاری

بازدید: 10106

تخمگذاری اجداد نژادهای کنونی مرغ بصورت دسته بوده و تعداد تخم در هر دسته به حدود 5 تا 10 عدد میرسد و پس از آن تخمگذاری متوقف و مرغها روی آن میخوابند و پس از اینکه جوجه ها بیرون می آمدند اگر شراط محیطی مناسب بود دسته دیگر آغاز میشود. هر مرغ در سال بیشتر از 5 دسته نداشت و جمعا حدود 50 تخم در سال میگذاشت و پس از اهلی کردن طیور و در اثر تحقیقات و مطالعاتی ک از لحاظ اصلاح نژاد ،مدیریت،کنترل امراض صورت گرفته است.نژادهای کنونی تخم های خودرا به صورت سیکل میگذارند. یک سیکل عبارت است از روزهای متوالی که مرغ به تخم گذاری ادامه میدهد و پس از آن تخمگذاری برای یک یا چند روزی متوقف میشود و سیکل جدید شروع میشود. تعداد روزهای بین 2 سیکل که تخمگذاری متوقف میشود توقف کوتاه نامیده میشود.

ممکن است یک مرغ از لحاظ سیکل و توقف کوتاه نامیده شود.

ممکن است یک مرغ از لحاظ سیکل و توقف کوتاه یکی از وضعیتهای زیر را داشته باشد:

سیکل یک تخم مرغی

سیکل دو تخم مرغی

سیکل منظم و توقف نامنظم

سیکل نامنظم و توقف منظم

سیکل و توقف نامنظم

سیکل طولانی

تعداد تخم مرغهایی که در یک زمان معین گذاشته میشود میزان تخم گذاری نام دارد.مثلا اگر یک مرغ در ماه 15 تخم بگذارد میزان تخم گذاری آن 50 درصد است . هرچه طول سیکل بیشترو زمان توقف کمتر باشد میزان تخم گذاری بیشتر است.

اتفاقاتی که در یک سیکل تخمگذاری بوقوع میپیوندد

در شرایطی که نور طبیعی باشد در یک سیکل تخمگذاری وقایع زیر صورت میگیرد:

1)اولین تخمک اندازی در ساعات اولیه روز اتفاق می افتد

2)فاصله زمانی بین تخمک اندازی و تخمگذاری حدود 24 تا 28 ساعت است

3)30 تا 60 دقیقه بعد از هر تخمگذاری تخمک اندازی بعدی صورت می گیرد

4) در شرایط نور طبیعی معمولا بعد از ساعت 3 بعدازظهر تخمک اندازی صورت نمیگیرد

هر تخمک اندازی و تخمگذاری در هر سیکل بعد از تخمک اندازی و تخمگذاری روز قبل انجام میگیرد.

در مرغانی که سیکل کوتاه دارند 1 تا 2 روز مدت زمانی که تخم در رحم توقف دارد بیشتر از 28 ساعت و فاصله زمان بین تخمک اندازی و تخمگذاری قبل در آن مرغ بیشتر از 45 دقیقه طول میکشد.

برعکس در مرغانی که استثناء سیکل طولانی دارند زمان توق تخم در رحم حدود 18 تا20 ساعت است و فاصله بین تخمک اندازی و تخمگذاری قبل آن خیلی کوتاه و گاهی در یک زمان اتفاق می افتد.

برای تخمک اندازی و پاره شدن فولیکولها ترشح هورمونهای گونادوتروپ بایستی به اندازه کافی و به یک میزان مشخص برسد و دلیل اینکه بعد از ساعت 3 بعدازظهر تخمک اندازی صورت نمیگیرد این است که این هورمونهابه اندازه کافی و به مقدار لازم برای شروع تخمک اندازی ترشح نمیشوند.

نحوه تخمک اندازی  

فولیکولهای روی تخمدان اندازه های متفاوتی دارند و این یک حالت کاملا تصادفی است.مقدار هورمونهای گونادوتروپ تا 8 ساعت قبل از تخمک اندازی به میزان تقریبا ثابتی ترشح میشود.حدود 8 ساعت قبل از تخمک گذاری مقدار ترشح این هورمونها افزایش می یابد که در نتیجه همه فولیکولها به میزان بیشتری هورمون دریافت میکنند ولی مقدار هورمون دریافتی توسط فولیکولهای بزرگتر بیشتر است و در نتیجه رشد نهایی آنها سریعتر میشود . بزرگ شدن فولیکولها به مویرگهای اطراف آن فشار وارد می آورد و در نتیجه جریان خون در آنها کم میشودو نرسیدن خون شرایطی را به وجود می آورد که باعث پاره شدن فولیکولها از ناحیه استیگما میگردد.

کنترل مکانیزم بین 2 تخمک اندازی

زمان بین دو تخمک اندازی حدود 22 تا 28 ساعت است.هنگامی که تخمک توسط لوله تخم گرفته میشود.مقدار هورمونهای مترشحه از محل تخمک پاره شده بحدی است که مانع ترشح هورمونهای گونادوتروپ از هیپوفیز میگردد. این عمل باز دارنده تا موقعی که تخم در ایسوس قراردارد ادامه پیدا میکند . چند ساعت بعد از اینکه تخم وارد رحم شد.تحریکات باز دارنده متوقف و ترشح هورمونهای گونادوتروپ شروع شده و از 8 تا 12 ساعت قبل تخمک اندازی بعدی به حداکثر خود میرسد.